Minister Keijzer wil regels schrappen om sneller woningen te bouwen en kosten te verlagen. Zou haar nieuwe programma STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Regelgeving) ook wat zijn voor de gemeentefinanciën?
Wat mij betreft wel, zeker met het oog op de hoge werkdruk en lage bezetting bij gemeenten. Nagenoeg alle gemeenten voelen de arbeidsmarktkrapte en dan moet de vergrijzingsgolf nog komen. Tijdswinst door het schrappen van regels is dus meer dan welkom.
Maar wat schrap je dan? Nou laten we starten met de verplichte set aan BBV-indicatoren. Die helpen niet de politieke discussie en kunnen per direct geschrapt worden. Maak er bijvoorbeeld een facultatieve set van waar gemeenten gebruik van kunnen maken. En verander die set met effectindicatoren die het beleid van de meeste gemeenten echt ondersteunen.
Wat nog meer? De weerstandsratio. De meeste gemeenten hanteren die ratio om invulling te geven aan risicomanagement. Ambtenaren zijn uren druk met risicoregisters, risico-inventarisaties, het kwantificeren en kwalificeren van risico’s en Monte Carlo-simulaties om die ratio op papier te toveren. Terwijl die ratio heel weinig zegt over de daadwerkelijke risico’s die een gemeente loopt en niet helpt om het echte gesprek over risico’s te voeren.
De gemeente Etten-Leur stelde de ratio ter discussie. Concerncontroller Frank van Groesen en zijn collega’s gingen hiervoor met de raad het gesprek aan over risicobeheersing, aan de hand van een VNG-handreiking. Het hielp om uit te leggen wat risicomanagement in de kern is. Dat het gaat om het afwegen van politieke waarden en dat het helpt in het maken van onderbouwde besluiten. Ook hielp het om toe te lichten dat de ratio een subjectief getal is dat geen relatie heeft met het realiseren van doelen. De raad besloot uiteindelijk om te stoppen met de ratio: een STOER besluit!
Risicomanagement krijgt in deze gemeente nu meer de plek die het verdient. Het helpt om doelen te realiseren en vooral om de verschillende belangen en waarden af te wegen. Het ondersteunt gesprekken en dialogen die je dan beter kunt voeren met elkaar. Die dialoog gaat dan over ambities, doelen en resultaten die je wilt realiseren, maar die je niet allemaal meer kunt realiseren. Geld en bemensing zijn daarin beperkende factoren.
En schrap dan direct in deze paragraaf de verplichte financiële kengetallen. Die zijn namelijk te beperkt. Tijdens het VNG congres gemeentefinanciën werd dit voorstel gelanceerd door de VNG zelf. Als alternatief wordt voorgesteld de financiële houdbaarheidstest. Met meer variabelen geeft die een totaal ander beeld. Zo hoeft een negatief exploitatieresultaat biet direct te betekenen dat het financieel niet goed gaat met een gemeente. Interessant. En wat handig is: het model is al gratis beschikbaar.
Nog meer schrapwerk? Jazeker. De verplichte paragraaf Woo in begroting en jaarrekening is een vreemde eend in de bijt. Deze is om het BBV heen verplicht gesteld. En dat is gek. De uitvoering van een wet is toch niet iets om in paragraaf op te nemen? Waarom dan niet alle wetten als een aparte paragraaf? Dat lijkt me niet de bedoeling.
Genoeg schrapkansen dus wat mij betreft. Wat zou jij schrappen?
Auteur: Hilko de Boer
